සැබෑවක්ද? ප්‍රබන්ධයක්ද? අතුරුදහන් වූ ගම්මානය !

මේ ලෝකයේ සිදුවී ඇති ඇතැම් දේවල් ගැන සොයා බලද්දි ඒවා ඇත්තම කතාද එහෙමත් නැතිනම් මනඃකල්පිත ප්‍රබන්ධද කියා සිතා ගැනීමටත් අපහසුයි. එම සිදුවීම්වල ඇති අභව්‍ය අද්භූතජනක ස්වභාවය නිසාම නවීන විද්‍යාවට වත් මේ කතාවල මුලක් හෝ අගක් හසුවන්නේ නැත.
ලොව පුරා සිදුවන මෙවැනි අද්භූත සිදුවීම් අතර ප්‍රධාන තැනක් ගන්නේ උන් හිටි ගමන් අතුරුදහන් වන්නන් පිළිබඳ කතාන්දරයි. වර්තමානයේදී මිනිස් ජීවිත පිළිබඳව ඇති අවප්‍රමාණ අගය නිසා මිනිසෙක් අතුරුදහන් වීම එතරම් ලොකු සිදුවීමක් නොවූවත් අතීතයේදී එය එසේ නොවීය. එකට කා බී සැනසුණු හිතේෂිවන්තයින් හිටි හැටියේ අතුරුදහන් වීම එකල මහත් ආන්දෝලනාත්මක සිදුවීමක් විය. උතුරු ඇමරිකාව ආශ්‍රිතව මෙවැනි අතුරුදහන් වූවන් පිළිබඳ කතාන්දර රැසක් පවතින අතර ඒ බොහෝ සිදුවීම් නොවිසඳුණු අබිරහස් ගොන්නට වැටී ඇත.
කැනඩාවේ ඈත පිටිසර නුනවට් ජනපදයෙහි ඇන්ගිකුනි විල (Angikuni Lake) ආසන්නයේ තිබූ එක් කුඩා ගම්මානයක් සම්පූර්ණයෙන්ම අතුරුදහන් වී යාම මෙසේ වූ අබිරහස් ගොන්නට වැටුණු තවත් එක් සත්‍ය සිදුවීමක් විය. 20 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී සිදුවූ මෙම අභාග්‍යසම්පන්න සිදුවීමෙන් ඒ පාළු සීතල ධීවර ගම්මානයේ විසූ ගැහැනු, පිරිමි, ළමයි පමණක් නොව සතා සීපාවා පවා ආගිය අතක් ගැන හෝඩුවාවක් නැති විය. ඉනියුට් ධීවරයන් විසූ මේ ගම මනුෂ්‍ය වාසයක්ව පවතිද්දී නොයෙක් වයස් මට්ටම්වල සිටි 30 ක පමණ මිනිස් ප්‍රජාවක් එහි ජීවත් වී ඇත.

දඩයක්කාරයාගේ පැමිණීම

ආක්ටික් කලාපයේ හිම මිදෙන මිටියාවතක සිදුවුණු මේ බිහිසුණු කතාවට මුල පිරෙන්නේ 1930 නොවැම්බර් අග භාගයේ දිනකයි. අයිස්වලින් වැසුණු පැතලි භූමිය පළිඟ=වක් මෙන් දිළිසෙයි. නොනවත්වා ඇද හැලෙන හිම වර්ෂාව තද සුළඟ නිසා තවත් දරුණු වී ඇත. භයංකාර හ්ම්ම්ම්ම්…….. හ~ක් නගමින් හමන සුළඟ හිම කුණාටුවක් දක්වා වර්ධනය වන ලකුණු පහළ කොට ඇත.
ජෝ ලබේල්, ලොම් සඳහා සතුන් දඩයම් කරන්නෙකි. ආක්ටික් කලාපයම වෙළා ගනිමින් එදා ඇද හැලූණු දරුණු හිම පතනය ලබේල් දඩයක්කරුවාට දැඩි බාධා පමුණුවා තිබුණි. එහිදී ඔහුට සිහිපත් වූයේ ඇන්ගිකුනි විල අසබඩ පිහිටි ඒ පුංචි ගම්මානයයි. ඒ ගම ඔහුට ආගන්තුක තැනක් නොවීය. එහි විසූ මිත්‍රශීලී ධිවර ප්‍රජාව කලක සිට ඔහුව හඳුනයි. ඇස්කිමෝවරුන්ටම ආවේණික කූඩාරම් බඳු පැල්පත් පිරුණු ඒ ගම් මණ්ඩිය ඉතාමත් කාර්යබහුල වුවත් ගමට පැමිණෙන ඕනෑම අයෙකුට හොඳින් සත්කාර කිරීම ගම්මුන්ගේ පුරුද්දකි.
හිම පතනය මැදම ගමට ඇතුළු වුණු ලබේල්ගේ සිතට දැනුණේ පුදුමාකාර සහනයකි. එහෙත් ඒ සමගම ගම්මානය තුළ විශාල වෙනසක් සිදුවී ඇති බවද ලබේල්ට හැඟ=ණි. සුපුරුදු උද්යෝගිමත් කලබලය වෙනුවට හාත්පස දිස් වූයේ දැඩි පාළු ස්වභාවයකි. මේ ගම් වාසීන් දැඩි අගහිඟකම් මැද ජීවත් වුවත් සතුටු සිනා, සාද, සම්භාෂණවලින් ඔවුන්ට කිසිදු අඩුවක් නොවීය. යහමින් කා බී තුටු පහටු වීම ඔවුන්ගේ ජීවන චර්යාවේ එක් ප්‍රධාන අංගයක් විය. එහෙත් එදින ඒ සියල්ල නිහඬ වී තිබුණි. සීත කාලයේදී පැල්පත් ඉහළ ඇති දුම් කවුළු තුළින් දුම් රොටු ඉහළ යෑම සාමාන්‍ය දෙයක් වුවත් මෙදින එවැනි සලකුණුද දක්නට නොවීය.
මෙය නම් මහා පුදුමයකි. තවත් සිතමින් බලා නොසිටි ලබේල්, මහ හඬින් ගම්වාසීන්ට අමතනු ලැබුණි. වෙනත් දිනෙක එසේ හඬ නැඟූ විට ගමේ නිවෙස් තුළින් ක්ෂණිකව නැගෙන ප්‍රතිචාර මෙදා ලබේල් වෙත නොලැබුණි. වෙනදාට මෙසේ හඬ නැඟූ විට පළමුවෙන්ම ප්‍රතිචාර දක්වන එක සීරුවට බුරා හැළෙන හිම කරත්ත ඇදන් යන බල්ලන්ගේ (sled dog) බිරුම් හඬද ලබේල්ට නොඇසුණි. ඒ වෙනුවට අවට නිහැඬියාව බිඳුණේ ලබේල්ගේම හිම සපත්තු දෙකෙන් නැඟුණු චිරි චිරි හඬිනුත් ඔහු කෑ මොර ගැසූ හඬින් උපන් දෝංකාරයෙනුත් පමණි.
මේ වෙනස ලබේල් තුළ තිබුණු කුතුහලය තව තවත් වැඩිකරන්නට සමත් විය. කුමක් හෝ වැරැද්දක් සිදුවී ඇති බව දැන් සක්සුදක් සේ පැහැදිලය. සීරුවට අඩිය තබමින් ගම තුළට වැදුණු ලබේල්, ගෙවල් දෙස බලමින් හඬ ගාමින් ගමන් ගති. මුළු ගමම, ගෙවල් දොරවල්, ධීවර හා දඩයම් අවි ඇතුළු ආම්පන්න, ඇඳුම් පැළඳුම්, ලිප් මත අර්ධව පිසුණු ආහාර ඇතුළු නිවෙස් තුළත් පිටතත් තිබුණු සබ්බ සකලමනාවම ඒ ආකාරයෙන්ම නිරුපද්‍රිතව ඇත. ඒත් ගමේ සිටි මිනිස්සු, සත්තු…..? ඔවුන් කොහේද? සජීවී ප්‍රාණීන් කිසිවෙකුත් ඒ ගමේ සිටින බවක් නොපෙනුණි.
ලබේල් තවදුරටත් පරීක්ෂාකාරී විය. කුඩා පෙට්ටි බඳු වූ ඒ අඳුරු පැල්පතින් පැල්පතට යමින් කිසියම් හෝ ජීවියෙකු සිටීදැයි සෙවීය. ඒ පැල්පත් තුළ තිබූ නටබුන් සියල්ලෙන්ම පැහැදිලි වූයේ ආසන්න කාලයේදී එම ජනාවාසය ඉතාමත්ම සජීවීව තිබී ඇති බවයි. තැනෙක ලිප උඩ ඉදෙන්නට තැබූ දඩ මස් හැළියක් එහිම කර වී ගොසිනි. බොහෝ නිවෙස් තුළ පිසූ ආහාර බඳුන්වල කෑම ඉතිරිව තිබුණි. තවත් නිවෙසක බංකුවක් මත කුඩා දරුවකුගේ මසා නිම නොකළ සීත කබායක් විය. සීල් මත්ස්‍ය සම යොදාගනිමින් සකස් කරමින් තිබූ එම කබාය මැසීමට ගත් සත්ව ඇට ඉඳිකටුව ඇඳුමෙහිම රැඳවී තිබුණි. සෑම නිවෙසකම ආහාර ගබඩා පිරී තිබුණු අතර අවි ගබඩාද කිසිදු කෙනෙකුගේ බලපෑමකට හසුවූ බවක් නොපෙනුණි. හිම කබා, ඇඳුම් පැළඳුම්, හිම සපත්තු සියල්ල තිබූ තැන්වලම එසේම පවතී. ධීවරයන්ගේ ඔරුද ගස්වල ගැටගසා වැව් ඉවුරේම රඳවා තිබුණි.
නිවෙස් තුළින් එළියට පැමිණි ලබේල් අවට පිළිබඳ විමසිලිමත් විය. කිසිම තැනක කලබලයක්, පොරයක්, අරගලයක්, යුද්ධයක් ඇති වූ බවට සලකුණුකුදු දක්නට නොමැත. සියල්ල සාමකාමීය. මෙවැනි දරුණු සීත කාලයක, හතර අතින් වනාන්තරයෙන් වටවූ මෙවැනි ගම්මානයක ගම්මුන් අවි ආයුධ කිසිවක් නොගෙන රංචු පිටින් ගමින් පිට නොයන බව ලබේල් සක් සුදක් සේ දනී. විශේෂයෙන්ම සීත සමයේදී පුරුදු ඉසව්ව අත හැර වෙනත් ප්‍රදේශයකට සංක්‍රමණය වීම කිසි සේත්ම සිදු නොවන්නකි. එහෙත් කිසිවෙකුගේ හෝ බල කිරීමකට ඔවුන් පිට වූවාද? ගමේ දේශ සීමා මායිම වෙත ගිය ලබේල් එම ස්ථානය දැඩිව පරීක්ෂාවට ලක්කරනු ලැබුණි. එහෙත් ගම්මුන් එසේ පිටවී ගිය බවට සලකුණු කිසිවක්ද එහි නොවීය. එලෙස ගියා නම් අර විදියට ආහාර පාන සකස් කරමින් සිට සියල්ල අතහැර දමා හිටි හැටියේ යයිද?
ජීවිත කාලයෙන් වැඩි කොටසක් ගුප්ත අඳුරු වනාන්තර තුළ සතුන් අතර ගැවසුණු ලබේල්ගේ සිතත් දැන් දැන් තැති ගැන්වී ඇත. කිසියම් අද්භූත දෙයක් සිදුවී ඇති බවට ඔහුගේ සිත මොර ගායි. භීතියෙන් හා කම්පනයෙන් මුසපත් වී සිටි ඔහුව ඒ හිම මිදෙන සීතලෙත් දහඩියෙන් නැහැවී ගොසිනි. එහෙත් මෙවැනි අවස්ථාවල මනා සිහි බුද්ධියෙන් සිටිය යුතු බව අත්දැකීම් බහුල දඩයක්කාරයකු වූ ඔහු දැන සිටියේය. ඔහු වහා තීරණයක් ගති. ඉතා ඉහළ ඍණ අගයක තිබුණු ඒ දැඩි සීතලේ සැතපුම් කිහිපයක් ඈතින් පිහිටි ටෙලි ග්‍රාෆ් කාර්යාලය වෙත යෑමට ඔහු පිටත් විය.
දුෂ්කර මගක් ගෙවා ටෙලිග්‍රාෆ් කාර්යාලට පැමිණි ලබේල් ළඟම පිහිටි පොලිස් (RCMP) බැරැක්කය වෙත පණිවිඩයක් යවා ගැනීමට සමත් විය. වහාම ක්‍රියාත්මක වූ පොලිසිය ඒ සමගම ඈත පිටිසර ඇන්ගිකුනි විල අසල ගම්මානයට ඒමට පිටත් වූවත් ඒ සඳහා ඔවුනට පැය ගණනාවක් ගත විය. මේ සිත සසල කරවන කතාන්දරය පැහැදිලිව පොලිසිය වෙත පවසා ගත හැකි අන්දමට ලබේල් ඒ වන විට සන්සුන් වී සිටීම පොලිසියේ වැඩකටයුතුවලට මහත් පහසුවක් විය.

අපූරු රහසක්

දුෂ්කර ගමන් මඟක් ගෙවමින් ඇන්ගිකුනි විල සොයා පැමිණෙන පොලිසිය මඳක් ගිමන් නිවා ගැනීමට Armand Laurent නම් දඩයක්කරුවාගේ නිවස අසළ නතර විය. එහිදී ලොරෙන්ට් සහ ඔහුගේ පුතුන් දෙදෙනා සමග කතාවට වැටුණු පොලිස් නිලධාරීන් ඔවුන් යන ගමන පිළිබඳව පවසනු ලැබුණි. මේ කතාව අසා සිටි දඩයක්කරුවා සහ පුතුන් පසුගිය දිනෙක ඔවුන් දුටු අසාමාන්‍ය සිදුවීමක් පිළිබඳව විස්තර කර ඇත. දින කිහිපයකට පෙර අහස හරහා ඇදී ගිය විකාර රූපී දීප්තිමත් වස්තුවක් පිළිබඳ තතු මොවුන් එහිදී පවසනු ලැබුණි. ලොරෙන්ට් එය විස්තර කරමින් කියා සිටියේ, මේ දැවැන්ත දීප්තිමත් ‘දෙය’ ඔවුන්ගේ ඇස් ඉදිරිපිටම සිය හැඩය වෙනස් කරගත් බවයි. පළමුව සිලින්ඩරයක් මෙන් දිස්වුණු එම වස්තුව ක්ෂණයකින් වෙඩි උණ්ඩයක් වැනි ස්වරූපයක් ගත් බව ඔහු පවසා තිබුණි. ඔවුන් තවදුරටත් පැවසූවේ මේ අමුතු වස්තුව ඇන්ගිකුනි ගම දෙසට ගමන් ගත් බවයි.

පරීක්ෂණ ඇරඹෙයි

මේ කතාවත් සිතෙහි තබාගත් පොලිසිය නැවතත් තම රාජකාරිය සඳහා පිටත් විය. ඇන්ගිකුනි ගමට පැමිණි පොලිස් නිලධාරීන් හාත්පස සිසාරා බැලීය. බැලු බැලු අත මූසල පාළුව හැර වෙන කිසිදු දෙයක් දක්නට නොවීය. මුලින්ම මේ ගැන දැනුම් දුන් ලබේල් මෙන්ම ආසන්න ගම්මානවල වැසියන්ද සැපයූ තොරතුරුත් සමග මේ ගම තුළ කිසියම් අවාසනාවන්ත සිදුවීමක් වී ඇති බවට තවත් නම් සැකයක් නොවුණි.
වහා පරීක්ෂණ ඇරඹුනි. ගෙවල් දොරවල්, විල, කැළෑව…. ගම පුරා, ගම අවට අස්සක් මුල්ලක් නෑර සෙවීම් ඇරඹුනි.
මෙහිදී ගමට අයත් සොහොන් බිමද පරීක්ෂාවට ලක් වූ අතර එහිදී දුටු දෙය කවුරුන් තුළත් ඇති කළේ දැඩි භීතියකි. ඒ සුසාන භූමිය තුළ තිබූ සොහොන් සියල්ල හිස් වී තිබුණි. ඉනියුට් මුතුන් මිත්තන් ඇතුළු වළ දමා තිබූ මළ මිනී, ඇට සැකිලි සියල්ල අතුරුදහන් වී තිබුණේ මේ ප්‍රහේළිකාව තවත් ව්‍යාකූල කරමිනි. එපමණක් නොව, එහි තිබූ සොහොන් කොත් දෙකට මැදින් පළා සොහොන් දෙපස පිළිවෙළකට ගොඩ ගසා තිබුණි. මෙම කරුණු සලකා බැලීමේදී මෙය සතුන් විසින් කරන ලද්දක් යැයි කෙසේවත් සැක කළ නොහැකි විය. එසේම ඉනියුට් ප්‍රජාවගේ විශ්වාසයන්ට අනුව මළ මිනියකට මෙලෙස අගෞරව කිරීම බරපතල වරදක් මෙන්ම පන්නා පහර දෙන පාපයකි. ගුප්ත විශ්වාසයන් බහුලව වැළඳගෙන සිටින ඉනියුට් වරුන් අතරින් කිසිවෙකුත් මෙවන් විනාශයක් කිරීමට ඉදිරිපත් වෙතැයි සිතිය නොහැක. අනික් කරුණ නම්, මිනී වළවල් මතුපිට තට්ටු පිට තට්ටු වැටී ගල් වී තිබූ හිම නිසා ඒ මිනී වළවල් විවෘත කිරීම එසේ මෙසේ කෙනෙකුට කළ හැකි පහසු කාර්යයක්ද නොවීය.
සෙවීම් බැලීම් තවදුරටත් ව්‍යාප්ත කෙරුණි. එහිදී ගම මායිමේ සිට අඩි 300 ක් පමණ එපිටින් වළ දමා තිබූ හිම යානා අදින බල්ලන් 7 දෙනෙකුගේ මළකුණු සොයා ගැනීමට හැකි විය. මේ මළකුණු පරීක්ෂාවේදී හෙළි වූයේ සියලූම බල්ලන් නිරාහාරව හාමත් වීමෙන් මිය ගොස් ඇති බවයි. මෙම බලූ සිරුරු අඩි දොළහක් ගැඹුරට වළලා තිබී ඇත. කටු ගැසී නාටු වී තිබූ ඒ බලු මළ සිරුරුවල තදින් ගැට ගැසූ සලකුණු දක්නට තිබුණු අතර මිය යන තෙක් ආහාර සොයා යා නොහැකි ලෙස එම සතුන් ගස්වල ගැට ගසා සිටින්නට ඇතැයි එයින් නිගමනය කළ හැකි බව ඇතැමෙකු පැවසීය. එහෙත් එය පිළිබඳව තාර්කිකව සිතා බැලීමේදී ගම අතුරුදහන් වූ දිනයත් (ගමෙහි ඉතුරු වී තිබූ ආහාර ද්‍රව්‍ය හා වෙනත් දෑ පරීක්ෂා කිරීමෙන් එගම වැසියන් ලබේල් පැමිණීමට මාස දෙකකට පමණ පෙර සිට අතුරුදහන් වී ඇති බව හෙළිදරව් වී ඇත.) ලබේල් පැමිණි දිනයත් බල්ලෙකුට සාගින්නේ මිය යාමට ගතවන කාලයත් අතර පරස්පරකම් රැසක් දක්නට තිබුණි. අනික් අතට අතුරුදහන් වීමට පෙර ගම්මුන් විසින්ම හිතා මතා මේ බල්ලන් ගස් බැඳ නිරාහාරව තැබුවාය යන්න කිසිසේත්ම පිළිගත නොහැකි තර්කයක් විය. ස්ලෙඩ් බල්ලන් ඔවුන්ට එතරම්ම වටී. එවැනි සතකුට ඔවුන් ඒ ආකාරයට සලකතැයි කෙසේවත් සිතිය නොහැක්කකි. එසේ නම් මේ සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද? ගමේ මිනිස්සු කොහේ ගිහින්ද?
මේ ගැටලු සියල්ල අදටත් නොවිසඳුණු අබිරහසකි. 1930 සිදුවූ මේ සිදුවීම මිනිසුන්ගේ මතකයෙන් කෙමෙන් කෙමෙන්ගිලිහී යද්දී එය නැවතත් එළියට පැමිණෙන්නේ 1959 දීය. ඒ ෆ්‍රෑන්ක් එඩ්වඩ් නම් ඇමරිකානු ජාතික පුවත්පත් කලාවේදියා විසින් ලියූ Stranger than Science කෘතියෙනි. එහි මෙම අතුරුදහන් ඉනියුට් ගම්මානය පිළිබඳ සියලූම තොරතුරු ඇතුළත් කර තිබුණි. ලබේල් එම ගමට ගිය සැටිත් ඒ පිළිබඳව පොලිසියට වාර්තා කළ සැටිත් පොලිසිය පැමිණි විට එම සිදුවීම හෙළි කළ සැටිත් සවිස්තරාත්මකව එම පොතෙහි සඳහන් වේ.

Stranger than Science පොත ප්‍රකාශයට පත් වීමත් සමග කැනේඩියානු පොලිසිය පවසා සිටියේ එඩ්වඩ් විසින් මනඃකල්පිත කතාවක් ගොතා පළ කොට ඇති බවකි. ඇන්ගිකුනි විල ආශ්‍රිතව එවැනි විශාල ජනගහනයක් සහිත ගම්මානයක් තිබූ බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැති බවත් එවන් අතුරුදහන් වීමක් ගැන පරීක්ෂාවක් කළ බවට කිසිදු සටහනක් නොමැති බවත් පොලිසිය පවසා තිබුණි.
එහෙත් මේ අතුරුදහන් වූ ගම පිළිබඳව වරින් වර වාර්තාමය සටහන්වලට මෙන්ම පොත්පත්වලටද ඇතුළත් වූ අතර පොලිසිය පැවසූ අන්දමට මෙය ප්‍රබන්ධයක් යැයි සිතිය නොහැකි බව බොහෝ දෙනෙකුගේ අදහස විය.
එසේම පසුව කළ පරීක්ෂණවලින් මෙම සිදුවීම පොලිස් වාර්තාවල ඇති බවද හෙළිදරව් විය. සම්පූර්ණ ගමක්ම අතුරුදහන් වීම පිළිබඳව කිසිදු පිළිගත හැකි සාධාරණ සටහනක් එම වාර්තාවල සඳහන් වී නොතිබූ බව බොහෝ දෙනෙක් පවසති. පොලිස් විමර්ශනවලට අනුව මෙය සාමාන්‍ය සිදුවීමකි. පොලිසිය පවසන අන්දමට ගම්මුන් ගම හැර වෙනත් ප්‍රදේශයකට සංක්‍රමණය වී ඇත. එහෙත් මේ ගම් වැසියන් දැඩි සීත දේශගුණයක් තුළ තමන් සතු වස්තූන් හැර දමා ගියේ මන්දැයි යන්න පිළිබඳව පිළිගත හැකි තොරතුරක් එම විමර්ශන සටහනෙහි ඇතුළත් වී නැත.
ලබේල්ද මේ පිළිබඳව අදහසක් ඉදිරිපත් කර ඇති අතර ඔහුට අනුව මෙය දෙවියන්ගේ ප්‍රාතිහාර්යයකි. Torngarsuk නම් ප්‍රාදේශීය දුෂ්ට දේවතාවකු විසින් මේ ගම අතුරුදහන් කර ඇත.
මේ සියල්ලටම වඩා බහුතර මතය වී ඇත්තේ පිටසක්වලින් පැමිණි ජීවීන් විසින් ගමේ පිරිස රැගෙන ගොස් ඇති බවයි.

සටහන – චමරි අබේසිංහ